گزارش نشست زمینه ها و پیامدهای اجتماعی ابتلا به HIV - کرسی یونسکو در سلامت اجتماعی و توسعه ucshd
گزارش نشست زمینه ها و پیامدهای اجتماعی ابتلا به HIV
گزارش نشست زمینه ها و پیامدهای اجتماعی ابتلا به HIV
01 01 2018 10:41
کد خبر : 3940240
تعداد بازدید : 173
در جلسه ای که با محوریت زمینه ها و پیامدهای اجتماعی ابتلا به HIV در انجمن جامعه شناسی ایران برگزار شد، سعید صفری دانشجوی دکترای جامعه شناسی به ارائه ی یافته های پژوهش خود دررابطه با عوامل اجتماعی موثر برگفتمان زیست پزشکی در کنترل ایدز پرداخت: عوامل مختلفی در ارتباط با ایدز مطرح شده است، که این عوامل در تئوری داغ ننگ گافمن قابل تحلیل است. منظور از داغ ننگ عبارت است از نگرش منفی به بیماری، پیش داوری و قضاوت داشتن، طرد از خانواده و جامعه و همچنین تبعیض پزشکی و عدم رعایت حقوق شهروندی را شامل می شود. وی در ادامه به تعریف مفهوم داغ ننگ پرداخت :داغ ننگ را می توانیم دو نوع معرفی کنیم:۱٫ داغ ننگ بیرونی اشاره به تجریه ی مستقیم افراد از داغ است دارد ۲٫ داغ ننگ درونی یعنی فرد بدون اینکه تجربه ی بدی از داغ داشته باشد، احساس بدی به بیماری دارد چون می داند نگرش بدی در جامعه وجود دارد( به واسطه ی ایماژ منفی در جامعه خودش را متفاوت می داند).
همچنین در این پژوهش به تیپ بندی افراد جامعه از داغ ننگ در ارتباط با ایدز پرداخته شده است که بازخورد آنها به این داغ ننگ متفاوت است:۱٫داغ ننگ توام با تلنگر ۲٫ داغ ننگ توام با انزوا ۳٫ داغ ننگ همراه با خشم پنهان
در داغ ننگ توام باتلنگر وقتی فرد متوجه می شود یک ویروسی وارد بدنش شده است، تجربه ی فرد از این بیماری به حالت تلنگر باشد، یعنی فرد تصمیم بگیرد سبک زندگی نابهنجار خود را ترک کند و سبک زندگی خانواده ی موفق را شروع کند. در داغ ننگ توام با انزوا فرد تحت تاثیر ایماژ ایدز مرگ در تنهایی است قرار می گیرد و در این حالت ممکن است به خودکشی رو بیاورد. همچنین در تیپ سوم که بدترین تیپ است داغ ننگ توام با خشم است فرد به سراغ تهدید دیگران می رود و مکانیزم دفاعی یا انگیزه های رفتارهای انتقام جویانه پیدا می کند.
صفری در ادامه اشاره کرد: گفتمان زیست پزشکی می گوید باید افراد داری HIVمثبت را شناسایی کنیم تا درمان شوند اما در کشور ما شناسایی مبتلایان به ویروس HIVنسبتا ضعیف است به طوری که در کشورهای پیشرفته ۷۰درصد مبتلایان شناسایی می شوند اما در ایران این میزان ۵۶ درصد است و این فاصله زیاد است.
باید گفت داغ ننگ همراه با خشم پنهان یک اتفاق تراژیک است،چرا که ما به فرد راههای انتقال بیماری را اطلاع می دهیم و بیمار از این آگاهی استفاده ی منفی می کند و سعی می کند این ویروس را به دیگران انتقال دهد، زیرا به واسطه ی تجربه ی بدی که از رفتارهای دیگران داشته است خشمی پنهان در فرد شکل گرفته است. بنابراین گفتمان زیست پزشکی در این تیپ از افراد مفید نیست. گفتمان زیست پزشکی برای تیپی کارآمد است که به زندگی امیدواراست و ایدز را یک نقطه ی تلنگر در نظر گرفته است و می خواهد سبک زندگی اش را تغییر بدهد بنابراین این تیپ قابلیت درمان را دارد.
در ادامه ی بحث صفری اشاره کرد که در رابطه با این موضوع تنها به مطالعه ی کیفی اکتفا نشده است و به شروط علی که در پیدایش هریک از این تیپ ها موثر است اشاره شده است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت :
عامل اشتغال
۶۷در صد از کسانی که شاغل بودند در تیپ تلنگر بودند. ۳۳در صد افراد شاغل در تیپ انزوا و هیچکدام از افراد شاغل جزو تیپ خشم پنهان نبودند.
عامل تاهل
۷۵درصد از کسانی که در تیپ تلنگر بودند متاهل بودند. از تیپ انزوا ۲۵درصد متاهل بودند و از تیپ خشم هیچکدام متاهل نبودند.
عامل پذیرش بیماری
در بحث پذیرش بیماری ۶۲ درصد که بیماری را پذیرغته بودند در تیپ تلنگر بودند . ۲۷درصد در تیپ انزوا بودند و ۱۳درصد در تیپ خشم پنهان. پذیرش بیماری در مساله ی درمان بسیار اهمیت دارد، و وقتی بیمار به مرجله ی پذیرش می رسد می تواند در مان را شروع کند. مراحل پذیرش بیماری: ۱٫انکار ۲٫ عصبی شدن ۳٫ افسردگی ۴٫ ارتباط با خالق و خواهش برای رهایی از این بیماری ۵٫ پذیرش. درمانگر باید سعی کند که بیمار این مراحل را طی کند و به پذیرش برسد.
عامل رابطه ی نامشروع
۴۵ درصد از کسانی که علت ایدز رابطه ی نامشروع بود در تیپ خشم پنهان بودند و ۲۲ درصد در تیپ تلنگر و ۳۳درصد در تیپ انزوا بودند، که ناشی از ایماژ جامعه است که فرد مبتلا به ایدز گناهکاراست .
عامل مذهب
۶۲ درصد از کسانی که ابتلا به ایدز را توجیه مذهبی می کردند می گفتند این تلنگری است که خداوند در زندگی من قرار داده است و در تیپ تلنگر بودند . ۲۵درصد از کسانی که تو جیه مذهبی داشتن در تیپ انزوا قرار داشتند . و ۱۳ در نیز در تیپ خشم پنهان .
تبعیض پزشکی
به شکل مساوی تمام تیپ ها تجربه ی تبعیض پزشکی داشتند به عبارتی دیگر جامعه ی پزشکی نسبت به بیمار تبعیض روا داشته است و از خدمات محروم شده است.
رفتار جامعه
۵۳ در صد از کسانی که تجربه ی رفتار یا برخورد بد داشته اند در تیپ خشم پنهان بودند،۲۶ درصد در تیپ منزوی و ۲۱ درصد که در سطح جامعه برخورد ناخوشایند داشتند در تیپ تلنگر بودند.
تجربه ی حمایت های خاص
۶۷درصد از مبتلایان که در زندگی حمایت های خاص از طرف یک یا چند نفر دریافت کردند، در تیپ تلنگر بودند. ۶۲درصد از کسانی که مورد حمایت خانواده قرار داشتند در تیپ تلنگر بودند. ۳۸درصد در تیپ انزوا بودند.
اطلاع خانواده از بیماری فرد
۵۰ درصد از کسانی که وضعیت شان را به خانواده اطلاع داده بودند در تیپ تلنگر بودند، ۴۰درصد در تیپ خشم پنهان، ۱۰ درصد منزوی بودند، این نکته به نظر عجیب است که در صورت اطلاع خانواده تیپ تلنگر و خشم پنهان که دقیقا مقابل هم هستند تقریبا به یک میزان است، در اینجا یک متغیر مداخله گر وجود دارد به اسم حمایت خانواده یعنی ممکن است فرد به خانواده اطلاع بدهد اما حمایت دریافت نکند. بنابراین مساله ی حمایت خانواده بسیار حائز اهمیت است.
یافته های فوق به ما نشان می دهد گفتمان زیست پزشکی در مساله ی کنترل ویروس HIV به تنهایی کفایت نمیکند، به این خاطر که رفتارهای پرخطر، رفتارهایی هستند که ریشه در دوران نوجوانی افراد، و شرایط زندگی افراد دارند و دیده می شود که برخلاف آگاهی دادن به افراد، این امکان وجود ندارد که فرد رفتار خودش را کنترل کند، بنابراین این که بیمار درمان را بپذیرد یا خیر، به شرایط و تفکر فرد بستگی دارد که آیا به زندگی امید دارد یا خیر. اگر تصور فرد از خویش امیدوارکننده است قابل درمان خواهد بود. بنابراین باید گفت که مولفه های سلامت اجتماعی در گفتمان زیست پزشکی برای کنترل ایدز بسیار حائز اهمیت شده است، به عبارتی دیگر پاسخ به ایدز مجموعه ای از اقدامات رفتاری مبتلایان و خانواده، بستگان، پزشک و جامعه است که نحوه ی تعامل بین این عناصر از شناسایی تا درمان مبتلایان به HIVموثر است.